مجمع الجزایر مالایا به باعث موقعیت خاص مسجد غدیر بلوار معلم مشهد جغرافیایی، در حین تاریخ محل مناسبی برای تردد بازرگانان بوده می‌باشد و کالاهای گوناگونی در مسیرهای بین شرق و غرب از این حیطه رد و بدل میگردیده‌است. قبل از شرایط ممتاز و ترانزیتی این حوزه، جزایر سوماترا، جاوه و ملوک، به سبب وفور ادویه، به خودی خود از مداقه زیادی برخوردار بوده است. بازرگانان ضمن خریدوفروش فرآورده، افکار، عقاید و باورهای فقاهتی، مذهبی و فرهنگی را نیز به بومیان عرضه می‌کردند. بازرگانان مسلمان هندی، ایرانی و عرب تمامی در نشر مسجد غدیر باباعلی راهنمایی مشهد و توسعه اسلام در این حوزه مؤثر بودند و هرکدام به نوعی باورهای مذهبی را ترویج و تعمیق می‌کردند.
شاید علت عمدة اختلاف نظر و تردیدهای تاریخی جانور در زمینه‌ی تاریخ ورود و پیشرفت اسلام در آسیای جنوب شرقی و همچنین هویّت اولی داعیان و مبلّغان اسلامی، که از دیگر مرزو بوم‌ها به‌این حوزه آمدهاند این باشد که اسلام از مجرایی صلح‌آمیز و در بستر مراودات تجاری و فرهنگی و در یک دورة وقتی طولانی وارد این حیطه شد‌ه‌است. اکنون آنکه در مرز و بوم‌هایی که اسلام به وسیله سربازان و لشکریان فاتح مسلمان به مردمان مرزوبوم مغلوب معرفی گشت، به منجر مداقه و همزمانی مسجد غدیر فلاحی مشهد اتفاق و رخدادهای فرهنگی و سیاسی بعد از آن، که مطمح لحاظ تاریخ نگاران بوده، عمدتاً یکسری پرسش مهم تاریخی در آن معلوم گردیده است: اینکه این اتفاق در چه محدودة تاریخی و وقتی و جغرافیایی فیس داده هست؛ لشکریان موفق مسلمان از چه سرزمینی بوده و چه گرایش‌های مذهبی، کلامی نشانی مسجد غدیر باباعلی ارشادوراهنمایی مشهد و سیاسی خاصی داشته‌اند؛ و چه نوع گرایش‌های مذهبی را رواج کرده‌‌اند.
نکتة دیگر اینکه تبیین نقش تشیّع در ورود و پیشرفت اسلام در آسیای جنوب شرقی از آن لحاظ حایز اهمیت می‌باشد که امروزه با وجود شواهد موجود در تایید پیشینه و سابقة تاریخی حضور مذهب شیعه در آسیای جنوب شرقی و خدمات برجستة آن به فرهنگ و تمدن اسلامی در این حوزه، منازعات مذهبی شیعه و رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشادوراهنمایی مشهد سنّی در برخی کشورهای آسیای جنوب شرقی در اکنون افزایش هست؛ منازعاتی که عمدتاً بر پایة برخی سوء تفاهم‌ها و خلا شناخت کافی از فکر شیعی و سابقة تاریخی آن انجام یافته و موجب گشته همزیستی مسالمت‌آمیز شیعه و سنّی را، که طی قرنها متمادی مبنایی برای دادوستدهای فکری و فرهنگی میان پیروان این دو مذهب اسلامی بوده می باشد، با مخاطراتی جدّی مواجه سازد. از اینرو، توجه به نقش تاریخی شیعه و خدمات آن به فکر اسلامی در آسیای جنوب شرقی، قادر است یادآور این مهم خواهد شد که منازعات مذهبی شیعه و سنّی در حوزه، پدیده‌ای نوظهور بوده و خاستگاه بیرونی داشته هست. دیگر مسجد بابا غدیر مشهد اینکه به عنوان یک تجربة تاریخی، به ما یادآور می‌شود که تنها در بستر همگرایی و همبستگی و دادوستدهای فکری و فرهنگی مذهب‌ها اسلامی، می‌توان همچون قبلی، در مسیر بالندگی و توسعه و گسترش و پرورش فرهنگ اسلامی و همچنین توسعه شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی راهنمایی مشهد و بسط جامعه اسلامی گام برداشت.
این مقاله هرچند در صدد اثبات و یا نفی فرضیه‌های مطرح شده در باب منشأ مهم ورود و پیشرفت اسلام در حوزه نیست، لیکن می‌کوشد تا با طرح برخی پرسش‌ها و یافتن پاسخی برای آنان، در مسیر مطالعه و استیناف پژوهشگران مطالعات اسلامی و تاریخی جنوب شرقی آسیا، نکات جدیدی را برای جستجو و رسیدگی بیشتر مسجد بابا قدرت مشهد آن‌ها ارائه دهد.
مجمع الجزایر مالایا به باعث موقعیت خاص مسجد غدیر بلوار معلم مشهد جغرافیایی، در حین تاریخ محل مناسبی برای تردد بازرگانان بوده می‌باشد و کالاهای گوناگونی در مسیرهای بین شرق و غرب از این حیطه رد و بدل میگردیده‌است. قبل از شرایط ممتاز و ترانزیتی این حوزه، جزایر سوماترا، جاوه و ملوک، به سبب وفور ادویه، به خودی خود از مداقه زیادی برخوردار بوده است. بازرگانان ضمن خریدوفروش فرآورده، افکار، عقاید و باورهای فقاهتی، مذهبی و فرهنگی را نیز به بومیان عرضه می‌کردند. بازرگانان مسلمان هندی، ایرانی و عرب تمامی در نشر مسجد غدیر باباعلی راهنمایی مشهد و توسعه اسلام در این حوزه مؤثر بودند و هرکدام به نوعی باورهای مذهبی را ترویج و تعمیق می‌کردند.
شاید علت عمدة اختلاف نظر و تردیدهای تاریخی جانور در زمینه‌ی تاریخ ورود و پیشرفت اسلام در آسیای جنوب شرقی و همچنین هویّت اولی داعیان و مبلّغان اسلامی، که از دیگر مرزو بوم‌ها به‌این حوزه آمدهاند این باشد که اسلام از مجرایی صلح‌آمیز و در بستر مراودات تجاری و فرهنگی و در یک دورة وقتی طولانی وارد این حیطه شد‌ه‌است. اکنون آنکه در مرز و بوم‌هایی که اسلام به وسیله سربازان و لشکریان فاتح مسلمان به مردمان مرزوبوم مغلوب معرفی گشت، به منجر مداقه و همزمانی مسجد غدیر فلاحی مشهد اتفاق و رخدادهای فرهنگی و سیاسی بعد از آن، که مطمح لحاظ تاریخ نگاران بوده، عمدتاً یکسری پرسش مهم تاریخی در آن معلوم گردیده است: اینکه این اتفاق در چه محدودة تاریخی و وقتی و جغرافیایی فیس داده هست؛ لشکریان موفق مسلمان از چه سرزمینی بوده و چه گرایش‌های مذهبی، کلامی نشانی مسجد غدیر باباعلی ارشادوراهنمایی مشهد و سیاسی خاصی داشته‌اند؛ و چه نوع گرایش‌های مذهبی را رواج کرده‌‌اند.
نکتة دیگر اینکه تبیین نقش تشیّع در ورود و پیشرفت اسلام در آسیای جنوب شرقی از آن لحاظ حایز اهمیت می‌باشد که امروزه با وجود شواهد موجود در تایید پیشینه و سابقة تاریخی حضور مذهب شیعه در آسیای جنوب شرقی و خدمات برجستة آن به فرهنگ و تمدن اسلامی در این حوزه، منازعات مذهبی شیعه و رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشادوراهنمایی مشهد سنّی در برخی کشورهای آسیای جنوب شرقی در اکنون افزایش هست؛ منازعاتی که عمدتاً بر پایة برخی سوء تفاهم‌ها و خلا شناخت کافی از فکر شیعی و سابقة تاریخی آن انجام یافته و موجب گشته همزیستی مسالمت‌آمیز شیعه و سنّی را، که طی قرنها متمادی مبنایی برای دادوستدهای فکری و فرهنگی میان پیروان این دو مذهب اسلامی بوده می باشد، با مخاطراتی جدّی مواجه سازد. از اینرو، توجه به نقش تاریخی شیعه و خدمات آن به فکر اسلامی در آسیای جنوب شرقی، قادر است یادآور این مهم خواهد شد که منازعات مذهبی شیعه و سنّی در حوزه، پدیده‌ای نوظهور بوده و خاستگاه بیرونی داشته هست. دیگر مسجد بابا غدیر مشهد اینکه به عنوان یک تجربة تاریخی، به ما یادآور می‌شود که تنها در بستر همگرایی و همبستگی و دادوستدهای فکری و فرهنگی مذهب‌ها اسلامی، می‌توان همچون قبلی، در مسیر بالندگی و توسعه و گسترش و پرورش فرهنگ اسلامی و همچنین توسعه شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی راهنمایی مشهد و بسط جامعه اسلامی گام برداشت.
این مقاله هرچند در صدد اثبات و یا نفی فرضیه‌های مطرح شده در باب منشأ مهم ورود و پیشرفت اسلام در حوزه نیست، لیکن می‌کوشد تا با طرح برخی پرسش‌ها و یافتن پاسخی برای آنان، در مسیر مطالعه و استیناف پژوهشگران مطالعات اسلامی و تاریخی جنوب شرقی آسیا، نکات جدیدی را برای جستجو و رسیدگی بیشتر مسجد بابا قدرت مشهد آن‌ها ارائه دهد.
معماری مسجد معاصر