آجرهای تزیینی این سازه مشمول سه نوع: آجرها ی مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دکوری با نقوش هندسی، آجرهای دکوری با نقوش گیاهی و آجرهای تزیینی با نقش کتیبه میباشد. آجرکاری با نقوش هندسی به دو شکل الگوهای هندسی معمولی و تزئینات با گرههای هندسی غامض جاری ساختن شدهاست. تزئینات گیاهی، اکثر وقت ها به طور ادغامبندی اسلیمیهای متعدد اعمال شدهاست.
زیبایی مسجد ملک زوزن
این نقوش با تکنیک تراش روی خشت انجام گردیده و آن گاه خشت در جای متبوع نصب گردیدهاست. در برخی مفاد از لعاب فیروزهای نیز برای خشت تراش خورده مصرف شده تا جلوه شغل بیشتر گردد. کتیبههای این سازه نیز عمدتاً همچون مدل غوریان به طور سه بخشی پیاده سازی گردیدهاند.
تزئینات آجری
دراین قسمت معمار با به کار گیری از طریقهای گوناگون برای چیدمان آجرها در کنار هم به ساخت نقوش پرداخته میباشد. به کار گیری از آجرهایی با اندازههای متعدد یا این که در جهات متفاوت و امثال این ترفندها نقوشی در دیوارهای سازه ساخت نموده است.
آجرهای لعاب دار مسجد ملک زوزنمدل معماری مسجد ملک زوزن خواف
بعضی کارشناسان آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد معتقدند مدل بنای زوزن با مدل معماری بناهای روزگار سلطنت غوریان در نصفه دوم قرن دوازدهم مشابهت دارااست. در تزئینات سردر حیاط جنوبی، نوارهای مارپیچ و انواع هندسی چشم می گردد. این مدل تزئینات در بناهای سلطنتی هرات نیز چشم می گردد. مشخصه دیگر مدل معماری غوریان استعمال از کتیبههای سه بخشی میباشد. ولی آندره گدار این مسجد را برای مثال بناهای دو ایوانی مدل خراسانی میداند.
موزه مسجد ملک زوزن
در سالهای اخیر جستجوهای باستانشناسی و بازسازی مسجد ملک زوزن خواف شروع گردیدهاست. در پژوهش ها باستانشناسی درین محوطه تاریخی اثر ها عتیقه بخش اعظمی کشف شدهاست. مهم ترین این اثر ها بقایای محرابی میباشد که در ضلع شمالی سازه کشف گردیده است.
نمایی از مسجد جامع ملک زوزن
این محراب احتمالاً هیچوقت در مکان مهم خویش نصب نشده میباشد. دیگر اثرها مشمول آجرهای دکوری، گچبریها و سفال میباشد. همگی این اثر ها در موزه همسایه این سازه به اکران نهاده گردیده شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهداست.
زوزن کجاست؟
زوزن در اطراف مرز جمهوری اسلامی ایران و افغانستان و در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهر خواف جای دارد. شهر کویری زوزن پیشینه بسیار ارزشمندی داراست. در قبلی به جهت وجود فقها، شعرا، سیاستمداران و وزیر ها بهاین شهر کنیه “بصره خرد” را داده بودند.
مسجد جامع ملکزوزن
مسجد ملک زوزن خواف اکنون در دهستان زوزن، قسمت جلگه زوزن در شهرستان خواف واقع شدهاست. شهرستان خواف در جنوب شرقی استان خراسان رضوی جای رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دارد. بنای باشکوه مسجد جامع ملک زوزن در مسافت دو کیلومتری از جاده مهم دربین دشتی گسترده عرض اندام مینماید.
آجرهای تزیینی این سازه مشمول سه نوع: آجرها ی مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دکوری با نقوش هندسی، آجرهای دکوری با نقوش گیاهی و آجرهای تزیینی با نقش کتیبه میباشد. آجرکاری با نقوش هندسی به دو شکل الگوهای هندسی معمولی و تزئینات با گرههای هندسی غامض جاری ساختن شدهاست. تزئینات گیاهی، اکثر وقت ها به طور ادغامبندی اسلیمیهای متعدد اعمال شدهاست.
زیبایی مسجد ملک زوزن
این نقوش با تکنیک تراش روی خشت انجام گردیده و آن گاه خشت در جای متبوع نصب گردیدهاست. در برخی مفاد از لعاب فیروزهای نیز برای خشت تراش خورده مصرف شده تا جلوه شغل بیشتر گردد. کتیبههای این سازه نیز عمدتاً همچون مدل غوریان به طور سه بخشی پیاده سازی گردیدهاند.
تزئینات آجری
دراین قسمت معمار با به کار گیری از طریقهای گوناگون برای چیدمان آجرها در کنار هم به ساخت نقوش پرداخته میباشد. به کار گیری از آجرهایی با اندازههای متعدد یا این که در جهات متفاوت و امثال این ترفندها نقوشی در دیوارهای سازه ساخت نموده است.
آجرهای لعاب دار مسجد ملک زوزنمدل معماری مسجد ملک زوزن خواف
بعضی کارشناسان آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد معتقدند مدل بنای زوزن با مدل معماری بناهای روزگار سلطنت غوریان در نصفه دوم قرن دوازدهم مشابهت دارااست. در تزئینات سردر حیاط جنوبی، نوارهای مارپیچ و انواع هندسی چشم می گردد. این مدل تزئینات در بناهای سلطنتی هرات نیز چشم می گردد. مشخصه دیگر مدل معماری غوریان استعمال از کتیبههای سه بخشی میباشد. ولی آندره گدار این مسجد را برای مثال بناهای دو ایوانی مدل خراسانی میداند.
موزه مسجد ملک زوزن
در سالهای اخیر جستجوهای باستانشناسی و بازسازی مسجد ملک زوزن خواف شروع گردیدهاست. در پژوهش ها باستانشناسی درین محوطه تاریخی اثر ها عتیقه بخش اعظمی کشف شدهاست. مهم ترین این اثر ها بقایای محرابی میباشد که در ضلع شمالی سازه کشف گردیده است.
نمایی از مسجد جامع ملک زوزن
این محراب احتمالاً هیچوقت در مکان مهم خویش نصب نشده میباشد. دیگر اثرها مشمول آجرهای دکوری، گچبریها و سفال میباشد. همگی این اثر ها در موزه همسایه این سازه به اکران نهاده گردیده شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهداست.
زوزن کجاست؟
زوزن در اطراف مرز جمهوری اسلامی ایران و افغانستان و در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی شهر خواف جای دارد. شهر کویری زوزن پیشینه بسیار ارزشمندی داراست. در قبلی به جهت وجود فقها، شعرا، سیاستمداران و وزیر ها بهاین شهر کنیه “بصره خرد” را داده بودند.
مسجد جامع ملکزوزن
مسجد ملک زوزن خواف اکنون در دهستان زوزن، قسمت جلگه زوزن در شهرستان خواف واقع شدهاست. شهرستان خواف در جنوب شرقی استان خراسان رضوی جای رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد دارد. بنای باشکوه مسجد جامع ملک زوزن در مسافت دو کیلومتری از جاده مهم دربین دشتی گسترده عرض اندام مینماید.