بعداز سپری شد صد سال از ایجاد کرد مسجد تاریخی فهرج، مسجد تاریخانه دامغان ساخته شد، که بسیار زیباتر و باشکوه خیس از آن میباشد. نخست اسلام، در شهرهایی که به آئین اسلام گرویدن، ناگزیر از ساختمان های پابرجا و یا این که نصفه ویرانی که نوسازی می گردیده اند، برای نماز و نیایش خداوند یکتا فایده می گرفته اند. مانند مسجد یزد خواست، مسجد جامع بروجرد، جامع نیریز و مسجد تاریخی رمز کوچه محمدیه نایین، ساختمان اولیه، آتشکده ای پابرجا، دومین آتشگاهی نصفه ویران، سو‌مین گیری یا این که حیاط، و چهار‌مین مهرابه بوده میباشد. اولی مسجد مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در کشور‌ایران که از آغاز به همین نیت ساخته شد، مسجد جامع فهرج است.
معماری و ساختار مسجد
الگوی تشکیل داد مساجد اهل ایران
در واقع به حیث میرسد که آتشکده های زرتشتیان کشور‌ایران و چهارطاقی آن‌ها تحت عنوان الگویی برای ایجاد کرد مسجد اهل ایران بود و از طرفی خیلی از مساجد بر روی همین آتشکده ها و کلیساهای مسیحیان سازه شدند و از همین روش بود که معماری اسلامی در منش تکامل قدم برداشت و طولی نکشید که آنچه از سایرافراد تبعیت کرده بود تجدید حیث کرد و آنهایی را که با طبیعت و مقتضیاتش هماهنگی نداشت و بیگانه می نمود و یا این که با ذوق و سلیقه اش سازگاری نداشت، راحذف کرد و خویش تحت عنوان یک معماری رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد با هویتی غیر وابسته در معاش عموم مطرح شد.
.
مسجد در کشور ایران درصدر اسلام برنامه ای عربی داشتند؛ البته کم کم مسجد اهل ایران خصوصیت خویش را با دو جزء بسیار دیرین در معماری قبل از اسلام (اتاق گنبددار و حیاط) بسیار بی نیاز کرد.
اتاق گنبددار یا این که از معماری کاخ زمان ساسانیان سرچشمه گرفته بود و یا این که از آتشکده های ساسانی که بسیار رایجتر و خرد خیس بودند و چهار پایه با ورودیهای قوسی صورت داشتند که به آن ها چهارتاقی گفتند. این دو خصوصیت گفته شده خاص مسجد اهل ایران میباشد.
مساجد چهارایوانی، با ساخت و ساز فضای گنبدخانه ای در کنار محراب، تأکید بر شالوده قبله و جهت آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد گیری شمالی، جنوبی خصوصیت های اساسی مسجد اهل ایران را به خصوص در زمان قرنها پنجم و ششم هجری به خویش تخصیص داده میباشد.
مسجد در جمهوری اسلامی ایران در زمان قرنها پنجم و ششم هجری در وجود الگوی چلیپا معرفی گردیده‌است و انگیزه این تفاوت را در معانی مشترک فرهنگ و تمدن اهل ایران و اسلامی کاوش می نماییم، که در بقیه تمدنها اینگونه اشتراکی وجود نداشته میباشد.
الگوی چلیپا که در وحدت بخشیدن به ساختارهای فضایی یک سازه نقش مهمی دارااست؛ ریشه در معماری پیش از اسلام دارااست و برای نخسین بار در معماری پس از اسلام در قرن ششم هجری در مسجد اهل ایران ظواهر گشته و انگیزه این تغییر و تحول در‌این مقطع در تفکر های حاکمان و فیلسوفان و هنرمندان زمان آل بویه به آنگاه بوده میباشد که همواره خواستار لینک فکر اهل ایران با درنگ اسلامی بوده اند.
طرح
نخست سده سوم هجری و با توسعه شهر ها و روستاها، مسجد بلندمرتبه و باشکوهی در بیشتر شهر ها با تهرنگ شیستان بومسلمی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بنیاد شوید.
مساجد جمهوری اسلامی ایران صدر اسلام تا پیش از عصر آل بویه رواقی بوده اند. البته از آن عصر به بعد از آن با دقت خاص بزرگان، حکما، پادشاهان و بالاخص هنرمندان معمار و سازه مساجد با دگرگونی عمده ای مواجه شـدند و طرح های شبستانی و بعد ها چهل ستونی با اجراهای مناسب و بویژه نماسازی های بسیار چشمگیر از هنر بخصوص در عصر صفویه به وجود آمدند.
بعداز سپری شد صد سال از ایجاد کرد مسجد تاریخی فهرج، مسجد تاریخانه دامغان ساخته شد، که بسیار زیباتر و باشکوه خیس از آن میباشد. نخست اسلام، در شهرهایی که به آئین اسلام گرویدن، ناگزیر از ساختمان های پابرجا و یا این که نصفه ویرانی که نوسازی می گردیده اند، برای نماز و نیایش خداوند یکتا فایده می گرفته اند. مانند مسجد یزد خواست، مسجد جامع بروجرد، جامع نیریز و مسجد تاریخی رمز کوچه محمدیه نایین، ساختمان اولیه، آتشکده ای پابرجا، دومین آتشگاهی نصفه ویران، سو‌مین گیری یا این که حیاط، و چهار‌مین مهرابه بوده میباشد. اولی مسجد مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد در کشور‌ایران که از آغاز به همین نیت ساخته شد، مسجد جامع فهرج است.
معماری و ساختار مسجد
الگوی تشکیل داد مساجد اهل ایران
در واقع به حیث میرسد که آتشکده های زرتشتیان کشور‌ایران و چهارطاقی آن‌ها تحت عنوان الگویی برای ایجاد کرد مسجد اهل ایران بود و از طرفی خیلی از مساجد بر روی همین آتشکده ها و کلیساهای مسیحیان سازه شدند و از همین روش بود که معماری اسلامی در منش تکامل قدم برداشت و طولی نکشید که آنچه از سایرافراد تبعیت کرده بود تجدید حیث کرد و آنهایی را که با طبیعت و مقتضیاتش هماهنگی نداشت و بیگانه می نمود و یا این که با ذوق و سلیقه اش سازگاری نداشت، راحذف کرد و خویش تحت عنوان یک معماری رزرو مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد با هویتی غیر وابسته در معاش عموم مطرح شد.
.
مسجد در کشور ایران درصدر اسلام برنامه ای عربی داشتند؛ البته کم کم مسجد اهل ایران خصوصیت خویش را با دو جزء بسیار دیرین در معماری قبل از اسلام (اتاق گنبددار و حیاط) بسیار بی نیاز کرد.
اتاق گنبددار یا این که از معماری کاخ زمان ساسانیان سرچشمه گرفته بود و یا این که از آتشکده های ساسانی که بسیار رایجتر و خرد خیس بودند و چهار پایه با ورودیهای قوسی صورت داشتند که به آن ها چهارتاقی گفتند. این دو خصوصیت گفته شده خاص مسجد اهل ایران میباشد.
مساجد چهارایوانی، با ساخت و ساز فضای گنبدخانه ای در کنار محراب، تأکید بر شالوده قبله و جهت آدرس مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد گیری شمالی، جنوبی خصوصیت های اساسی مسجد اهل ایران را به خصوص در زمان قرنها پنجم و ششم هجری به خویش تخصیص داده میباشد.
مسجد در جمهوری اسلامی ایران در زمان قرنها پنجم و ششم هجری در وجود الگوی چلیپا معرفی گردیده‌است و انگیزه این تفاوت را در معانی مشترک فرهنگ و تمدن اهل ایران و اسلامی کاوش می نماییم، که در بقیه تمدنها اینگونه اشتراکی وجود نداشته میباشد.
الگوی چلیپا که در وحدت بخشیدن به ساختارهای فضایی یک سازه نقش مهمی دارااست؛ ریشه در معماری پیش از اسلام دارااست و برای نخسین بار در معماری پس از اسلام در قرن ششم هجری در مسجد اهل ایران ظواهر گشته و انگیزه این تغییر و تحول در‌این مقطع در تفکر های حاکمان و فیلسوفان و هنرمندان زمان آل بویه به آنگاه بوده میباشد که همواره خواستار لینک فکر اهل ایران با درنگ اسلامی بوده اند.
طرح
نخست سده سوم هجری و با توسعه شهر ها و روستاها، مسجد بلندمرتبه و باشکوهی در بیشتر شهر ها با تهرنگ شیستان بومسلمی شماره تلفن مسجد غدیر باباعلی ارشاد مشهد بنیاد شوید.
مساجد جمهوری اسلامی ایران صدر اسلام تا پیش از عصر آل بویه رواقی بوده اند. البته از آن عصر به بعد از آن با دقت خاص بزرگان، حکما، پادشاهان و بالاخص هنرمندان معمار و سازه مساجد با دگرگونی عمده ای مواجه شـدند و طرح های شبستانی و بعد ها چهل ستونی با اجراهای مناسب و بویژه نماسازی های بسیار چشمگیر از هنر بخصوص در عصر صفویه به وجود آمدند.
معماری مسجد معاصر